استفاده از دانش خلاقيت شناسي ‏TRIZ‏ در روش تحقيق ‏

چکيده :‏

‏ در گذشته محققان به طور شفاف از هر نوع خلاقيت در تحقيقاتشان پرهيز مي نمودند زيرا که معتقد ‏بودند راه حل هاي خلاق حل مساله ريسک خرابي براي موفقيت آميز بودن تحقيق را افزايش مي دهد ‏‏,بنابراين از بکاربردن خلاقيت خوداري مي نمودند ,در حاليکه هدف فعاليت ها در زمينه تحقيقات كشف ‏حقايق و شناخت قانون مندي ها و روابط حاكم بر پديده هاست. اما در اين امر براي انسانها مقدور نيست که ‏واقعيات وحقايق امور را به طور مستقيم و از طريق وحي, الهام , کشف شهود و اشراق , کشف کنند , بلکه ‏بايد از روشهاي نواورانه هدايت شده استفاده نمايند. اکثر افراد در مواجه شدن با تناقضات موجود در ‏تحقيقات به طور ناخواسته گمراه گشته و آن را غير ممکن مي پندارند و به دنبال کشف حقيقت نيستند در ‏حالي که آن تناقض ممکن است حقيقتي باشد که تاکنون کشف نگرديده است .انسان با تفكر در مورد واقعيت ‏هاي موجود كه به صورت اطلاعات در اختيار دارد و بررسي و پردازش آنها، حقايق جديد را كشف و برپايه ‏آن تجربه مي كند . يکي از روشهايي که از و اقعيتهاي موجود استفاده مي کند و باعث کشفيات جديد مي ‏شود ، نظريه حل خلاقانه مساله (‏TRIZ‏ ) نام دارد. اين نظريه با ارائه راه حل هاي دسته بندي شده که از ‏کشفيات گذشته به دست آمده است ، ذهن نوآوران را سمت وسويي خاص بخشيده و آشفتگي هاي ذهني و ‏رواني را به طوفاني از ايده هاي جديد تبديل مي کند. اين مقاله به بيان کاربرد ‏TRIZ‏ در روش تحقيق مي ‏پردازد و بيان مي کند که چگونه ‏TRIZبا تجزيه و تحليل مسايل , شناسايي تضادهاي موجود در مساله و ‏حل آنها با استفاده از اصول اساسي , باعث سمت وسو دادن به تکنولوژي هاي و اختراعات جديد در علوم ‏مختلف مي گردد.‏

کلمات کليدي: ‏TRIZ‏ ، خلاقيت ، نوآوري ، خلاقيت شناسي , روش تحقيق

صادق شهبازي ‏- بهروز شهرياري
دانشگاه صنعتي مالک اشتر، اصفهان – شاهين شهر‏
shahbazi@creatology-triz.com

دانلود مطلب در قالب PDF