همه ما کم و بیش در زندگي با کسانی برخورد کرده ایم که شکست در یک امتحان یا
مسابقه را به منزله مرگ تمامي آمال و آرزوهای خود مي بينند و زندگي به يكباره
برايشان به آخر مي‌رسد.
افرادی که با ابتلا به یک سرماخوردگی ساده، در بستر مي‌افتند و آنچنان می کنند که
گویی با صعب العلاج ترین بیماری ها دست به گریبان شده اند و هیچ امیدی هم به
بهبودي‌شان نيست.
اما در حقيقت، با نگاه بهتر به اطراف، مي توان كساني را ديد كه با وجود كوهي از مشکلات گوناگون، با اتکا به قدرت اراده خویش و نیز انتخاب و شناخت هدفی بزرگ و ارزشمند، دست به کارهایی شگفت زده اند که نه تنها برای فردی با شرایط آنان؛ بلکه برای افراد عادی هم دور از دسترس به نظر می رسیده است و بدین ترتیب، چه بسا منشاء تاثيرات شگرف در جامعه خود و یا حتی کل جامعه بشری نیز شده اند. بی تردید، تری فاکس یکی از آنهاست.
تری فاکس
ترنس استنلی فاکس Terrance Stanley Fox در بیست و هشتم جولای سال 1958 در وینی پگ استان مانیتوبا ی کانادا، به دنیا آمد. در کودکی و نوجوانی، بسیار فعال و عاشق ورزش، خصوصاً شنا و شیرجه بود. مدال هايی که در مسابقات مختلف کسب کرده بود، همه را تحت تاثیر قرار داده و استقامت و پشتکارش، موجب حیرت و تحسین همگان بود.
مربیان تری آینده حرفه ای بسیار درخشانی را برای او پیش بینی می کردند؛ اما در عین ناباوری، او به جاي ادامه ورزش به شکل حرفه ای، قصد رفتن به دانشگاه و تحصیل در رشته فیزیولوژی ورزشی را نمود تا پس از آن بتواند به عنوان معلم به تدريس مشغول شود.
او در سال 1975 و برای نیل به همین هدف، وارد دانشگاه سایمون فریزر در استان بریتیش کلمبیا شد.
اما دست تقدیر، سرنوشت او را به نحوی دیگر رقم زد.
در سال 1977 پس از چندین ماه احساس درد در زانوی راست، تری برای معاینه دقیق به
یک متخصص اورتوپدی مراجعه کرد. پزشکان پس از معاینات تکمیلی و بررسی عکس های اشعه
ایکس، نوعی سرطان استخوان را – که معمولاً در سنین رشد پسرهای جوان بروز می کند –
تشخیص دادند.
تنها راه درمان در آن زمان، قطع پای راست او، از چند سانتيمتر بالای زانو بود.
ماراتن امید
اما این واقعه، مبدل به نقطه عطف زندگی تری فاکس شد. سه سال بعد از قطع پا، در سن بیست و یک سالگی تصمیم گرفت برای جلب توجه مردم به تحقیقات سرطانشناسی و جمع آوری اعانه برای این تحقیقات، دست به اقدام منحصر به فردي بزند. اولين هدف او، جمع آوری اعانه ای، معادل یک دلار به ازای هر شهروند کانادایی بود.
او تصمیم گرفت طی برنامه ای با نام "ماراتن امید Marathon of Hope "، مسیر 8600 کیلومتری شرق به غرب کانادا را بصورت دوی ماراتن طی کند. او در آخرین خط نامه ای که برای اعلام قصدش، به انجمن سرطان کانادا نوشته بود، چنین آورد: " من رویا پرداز نیستم. ادعا هم نمی کنم که با حرکت من، راه علاجی نهایی و قطعی برای سرطان پیدا می شود. اما من به معجزه اعتقاد دارم. باید اینگونه باشم".
هنگامی که تری تصمیم خود را اعلام کرد، از گوشه و کنار کانادا، صداهایی به مخالفت و یا ابراز شک و تردید در عملی بودن این برنامه، برخاست. در حقیقت، شاید این مخالفت ها چندان هم بدخواهانه نبودند. واقعیت آنست که ورزشکاران ماراتن، ماه ها پیش از شرکت در مسابقه تمرین کرده و پس از پایان مسابقه هم، یک هفته استراحت می کنند. حال تری فاکس، با این وضعیت جسمانی قصد داشت دویست روز پیاپی، طول مسیر ماراتن را بدود. کاری که هیچ ورزشکار سالمی هم نتوانسته بود انجام دهد. منتقدین چنین چیزی را غیر ممکن می دانستند. اما آنها از عزم راسخ و قدرت اراده تری غافل بودند.
در روز 12 آوریل سال 1980، تری برنامه خود را از شرقی ترین و قدیمی ترین شهر کانادا، یعنی شهر سینت جان واقع در استان نیوفاندلند St. John’s, Newfoundland و با فرو بردن پای مصنوعی خود در آب اقیانوس اطلس آغاز کرد و قصد داشت طبق برنامه تعيين شده، هر روز مسیری در حدود 42 کیلومتر (معادل مسیر دوی ماراتن) را دویده و سرانجام پس از دویست روز، در ویکتوریای بریتیش کلمبیا و با فرو بردن پای خود در آب اقیانوس آرام، مسیر را به پایان برساند.
اما تری موفق نشد اين مسير را به پايان برساند. سرطان به ریه های او رسيد و اول سپتامبر 1980، یکصد و چهل و سه روز پس از شروع ماراتن امید و پشت سرگذاشتن شش استان و مسافت 5373 کیلومتر (یعنی چیزی در حدود دو برابر قطر ایران)، در نزدیکی تاندربی واقع در استان اونتاریو Thunder Bay, Ontario، او را وادار به توقف کرد. او در این مدت بطور میانگین، روزی 37.5 کیلومتر، دویده بود.
در اين زمان شبکه تلویزیونی CTV با دعوت از افراد مشهور تورانتو، طی برنامه ای
تلویزیونی در حمايت از اين حركت تري فاكس به جمع آوری اعانه پرداخت. در این
برنامه پنج ساعته، مبلغي معادل ده میلیون دلار از طرف مردم اهدا شد و لی میجرز Lee
Majors، هنرپیشه تلویزیون، از تری به عنوان "مرد شش میلیون دلاری واقعی" یاد کرد.
سرانجام تری فاکس در 27 جولای 1981 به اغما رفت و فردای آنروز، درست یک ماه قبل از
بیست و سومین سالگرد تولدش، درگذشت.
در یک نظرسنجی عمومی، تری به عنوان مشهورترین کانادایی قرن بیستم و دومین شخصیت بزرگ کانادا، برگزیده شد.
سه سال بعد، استیو فونیو Steve Fonyo، که او نیز پای چپ خود را در اثر ابتلا به سرطان از دست داده بود، تحت تاثیر حرکت تری، مسیر او را به طور کامل طی کرده و در طول راه، چهارده میلیون دلار برای تحقیقات سرطان شناسی، اعانه جمع کرد.
دوی تری فاکس
بلافاصله پس از درگذشت تری، بنیاد خیریه ای به نام "بنیاد تری فاکس" و با قصد پیگیری هدف او تاسیس شد و در سپتامبر 1981، اولین برنامه همگانی "دوی تری فاکس" را در کانادا برگزار کرد. سیصد هزار نفر در این برنامه شرکت کرده و مبلغی در حدود سه و نیم میلیون دلار، به بنياد اهدا شد.
از آن زمان، بنیاد تری فاكس همه ساله این برنامه همگانی و یک روزه را در کانادا و بسیاری از دیگر کشورها (معمولاً در ماه سپتامبر) برگزار می کند؛ آنچنانکه در سال 2002، دو و نیم میلیون نفر در 620 سایت مختلف از 53 سه کشور، در برگزاری این برنامه خیریه مشارکت داشتند. این "مسابقه" همگانی، برنده و جایزه و مدال ندارد و معمولاً در مسیری بین پنج تا پانزده کیلومتر برگزار می شود.
چند سالی است که در منطقه خاورمیانه نیز، کشورهای سوریه، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت، این برنامه خیریه را برگزار می کنند.
بنا به اعلام بنیاد، مردم از سراسر جهان تا کنون بیش از 340 میلیون دلار کانادا به این اقدام انساندوستانه، کمک کرده اند. در حال حاضر، درل فاکس Darrel Fox برادر کوچکتر تری – که در ماراتن امید، او را همراهی می کرد- مدیریت اين بنیاد را بر عهده دارد.
درل این جمله را از تری نقل می کند: "از کودکی با خود عهد کرده بودم که اگر قرار است در این دنیا زندگی کنم، باید ثابت کنم که شایستگی زندگی را داشته ام".
کامبیز کراماتی
منبع : مجله زيگ زاگ
